Deze hoofdlijnennotitie is het product van samenwerking tussen de samenleving, raad, college ambtelijke organisatie en adviesbureau. Om die samenwerking mogelijk te maken is een participatieproces doorlopen waarin iedere partij inbreng heeft kunnen leveren en een rol heeft kunnen spelen. In deze paragraaf geven we weer hoe informatie is ingebracht en hoe de informatieverwerking verlopen is.
Dit is een uitgebreide paragraaf en bedoeld voor de lezer die precies wil weten hoe de informatie verwerkt is. Wellicht wilt u alleen de hoofdlijnen van het proces weten. De hoofdstappen zijn:
- De startnotitie
- Drie gebieds-/themabijeenkomsten met partijen op uitnodiging
- Een informatiebijeenkomst voor bewoners en grondeigenaren van het buitengebied
- De gebiedsconferentie voor iedereen
- De internetconsultatie voor iedereen
- Twee gesprekken met de raad over de voorlopige opbrengst (hoofdlijnen)
- Een presentatie van de hoofdlijnen aan de bewoners en grondeigenaren
- Nu: de tweede internetconsultatie
- 19 maart: de tweede gebiedsconferentie
- Conceptvisie en raadsbehandeling
In het vervolg van deze paragraaf volgen we het spoor van de informatie. U leest hoe informatie overspringt van de ene groep naar de andere. Als u deel uitmaakt(e) van één van deze groepen, weet u waar uw bijdrage aan de verwerking van informatie lag.
Het adviesbureau LOSstadomland (hierna: het bureau) begeleidt het opstellen van de visie procesmatig en inhoudelijk. Waar het bureau in het proces tot nu toe een expliciete rol had bij de verwerking van de informatie is dat aangegeven.
Startnotitie
Een proces van samenwerking is niet hetzelfde als een bottom-up proces. In dit geval is het beginpunt van het proces de ambitie van de raad op een aantal onderwerpen. Dat beginpunt staat in de startnotitie en is voor dit proces een gegeven. In de startnotitie zijn door het gemeentebestuur opgaves voor de ontwikkeling van de visie benoemd en prioriteiten aangegeven. Dit is een belangrijk document omdat het de kaders van dit project bepaald.
Gebied / themaworkshops
Drie workshops met 25-35 personen
In drie workshops met het maatschappelijk middenveld (de ‘georganiseerde samenleving’) is de startnotitie verdiept. We zochten antwoord op de vraag: wat kan en moet er aangevuld worden op de startnotitie.
De deelnemers genereerden zelf voorstellen. Zij verwerkten deze informatie (de voorstellen) in kleine groepjes. Daar werden prioriteiten bepaald.
Plenair werden de belangrijkste voorstellen van de groepjes besproken. Het bureau verzorgde het gesprek. Er was weerwoord, verdieping en een conclusie. En zo werd de informatie van de 3 avonden verwerkt tot ongeveer 60 punten.
Er is een lijst gemaakt van de 60 punten. In die lijst is kort na de workshops aangegeven waar het punt terug kwam in het verdere proces. Soms was dit een heel concreet voorstel voor een workshop maar er zaten ook andere voorstellen bij. De doorwerking is bijgehouden en de lijst is steeds geactualiseerd. Op dit moment is er nog een beperkt aantal onverwerkte punten over. Die staan nog op de planning voor de ontwerpfase. (link naar de lijst).
Op basis van de startnotitie en de ingebrachte punten is door bureau en ambtelijke organisatie een programma voor de gebiedsconferentiegemaakt. In de lijst die hierboven is genoemd, is aangegeven welke punten direct tot een workshop geleid hebben.
Belangrijkste conclusies zijn:
- Er is een zeer grote betrokkenheid over een breed pallet.
- Veel mensen hebben over veel plekken een mening.
- Je hebt als gemeente zelf maar een beperkte beleidsvrijheid voor natuur.
- Samen denken over de energietransitie moet mogelijk zijn.
Gebiedsconferentie
Één avond met 180 deelnemers en 21 verschillende workshops verspreid over 4 rondes.Voorafgaand aan de gebiedsconferentie is er een voorlichtingsavond voor grondeigenaren en bewoners gehouden zodat zij zich konden voorbereiden.
Van de opbrengsten van de workshops zijn foto’s gemaakt. Deze staan bij elkaar. De voorzitters/verslagleggers van de workshops kwamen grotendeels uit de ambtelijke organisatie (er waren enkele externe workshopleiders). Zij hebben verslagen gemaakt van de sfeer en de hoofdlijnen van de workshops. De ochtend na de gebiedsconferentie zijn de accenten met elkaar besproken (wat was de belangrijkste uitkomst en waar ben je nieuwsgierig naar geworden?).
Daarnaast/daarmee is er een korte samenvatting van de workshops gemaakt.
Op basis van de verslagen, accenten en de samenvattingen is de internetconsultatie voorbereid door bureau en ambtelijke organisatie. De verslagen en accenten werken via de voorzitters ook door op de verhaallijnen.
De opbrengsten van de workshops over de energietransitie zijn integraal overgenomen in een lijst van 166 punten. Daar is een ambtelijke lijst van 35 punten aan toegevoegd. De complete lijst is geanalyseerd door het bureau. In een Excelblad is bij ieder ingebracht punt de vraag gesteld: waar gaat dit punt over? Er zijn op deze manier ruim 60 criteria gevonden. Daartoe zijn zo’n 800 correlaties tussen ingebrachte punten en criteria aangegeven.
Belangrijkste conclusies van de gebiedsconferentie zijn:
- Betrokkenheid is opnieuw groot.
- Betrokkenheid is ook 'eigenaarsgevoel' (tiny houses, voedselbossen moeten we doen!).
- Stevige gesprekken over energie, meningen zijn verdeeld, wel gesprek.
- Natuurdenken en natuurregelgeving zitten dicht bij elkaar. Weinig ruimte voor gesprek.
- Lokale voedselkringlopen spreekt ook jongere generatie zeer aan.
- Er zijn heel veel criteria die meespelen bij de energietransitie. Voor je het weet praat je langs elkaar.
- Belangrijke criteria voor energietransitie zijn in ieder geval de beleving, de zichtbaarheid en de koppelkansen.
Internetconsultatie
120 mensen hebben gereageerd, met ruim 300 ingebrachte punten.
Zoals hierboven aangegeven was de internetconsultatie gebaseerd op de accenten die door de voorzitters van de workshops van de gebiedsconferentie zijn aangegeven en op de samenvatting die van de workshops gemaakt is.
Tijdens de loop van de consultatie hebben de medewerkers van het bureau de binnenkomende berichten steeds gelezen. Er zijn geen ingrepen nodig geweest. Op de site is de inbreng gearchiveerd en na te lezen. Het bureau heeft vastgesteld dat de reacties bijna volledig binnen de thema’s waren opgesteld. De inbreng is samenhangend en bruikbaar zoals ze is ingebracht. Tevens is vastgesteld dat de inbreng meestal persoonlijke standpunten bevat en inhoudelijk op een hoog niveau is: de standpunten worden vaak onderbouwd met argumenten.
Na afronding zijn er per onderwerp uitdraaien gemaakt en verspreid onder de voorzitters van de workshops van de gebiedsconferentie (de ambtelijk medewerkers). Zij zijn, naast het bureau, drager van de informatie geworden. Dezelfde groep is ook intensief betrokken bij de vervolgstappen van de informatieverwerking.
De opbrengsten van social media zijn in een overzicht gezet (enkele reacties).
De ingebrachte argumentatie zal tevens als checklist worden gebruikt bij het opstellen van de ontwerpvisie.
Belangrijkste conclusies van de internetconsultatie zijn:
- De meeste reacties geven verdere invulling aan de workshops van de gebiedsconferentie;
- Energietransitie zon:
- eerst op daken, meer aandacht naar daken;
- interesse van meedenkers in 'stadsrandmodel' Nude/Randzone binnenveld;
- Energietransitie wind:
- zoek elders, buiten de gemeente, plekken;
- meedenkers: nabij Campus/Haven. Bos en centrum Binnenveld is de vraag;
- Natuur: veel zinvolle praktische voorstellen, 'aan de slag';
- Recreatie: vooral in de lijn van 'ruimte maken maar op bezoek';
- Verkeer: tamelijk veel interesse in aanpassingen plattelandswegen, wel bereikbaar houden van bedrijven;
- Voedselkringlopen: diverse ondersteunende verhalen en concrete ideeën.
Verhaallijnen stap 1: ambtelijke workshop
Met de (ambtelijke) voorzitters van de workshops, die dus ook de ingebrachte informatie van de internetconsultatie kenden, is een ontwerpworkshop van een dag gehouden. De workshop werd georganiseerd en geleid door het bureau. Daarbij werden verschillende technieken voor prioritering en discussie gebruikt. Zo werd de informatie verwerkt. De dag resulteerde in een schets met deelvoorstellen. Op deze dag werd het concept ‘land van Wageningen’, ‘Wageningen in het land’ bedacht.
Verhaallijnen stap 2: bureau
Het bureau integreerde de opbrengsten van de workshop tot een gebiedszonering, legde een verhaal achter het concept ‘land van Wageningen, Wageningen in het land’, paste het idee van landschapstransformatiezone met hagen toe, en kwam met voorstellen voor de andere verhaallijnen.
Het idee van het hagenlandschap was al eens oriënterend, aan de hand van tekeningen, gepolst tijdens de gebiedsconferentie in de workshops over zonne-energie.
Een en ander werd samengebracht in een presentatie.
Verhaallijnen stap 3: ambtelijk
De presentatie van de verhaallijnen is in een ambtelijke werkgroep besproken. Vragen waren: zijn de verhaallijnen duidelijk en consistent, wordt de inbreng van de participatie goed gebruikt en geven de verhaallijnen antwoord op de opgaven van de startnotitie? De presentatie is aangepast.
Verhaallijnen stap 4: bestuurlijk
De aangepaste presentatie is bestuurlijk besproken vanuit dezelfde vragen: duidelijkheid en consistentie, inbreng participatie en opgaven. De presentatie is aangepast.
Verhaallijnen stap 5: bijeenkomsten van eigenaren
Grondeigenaren en bewoners van het buitengebied, ruim 85 aanwezigen.
De aangepaste presentatie is gepresenteerd aan eigenaren en bewoners van het buitengebied. De presentatie was plenair, daarna vond een bespreking plaats in groepen. In deze groepen kwam men tot een prioritering van belangrijkste kansen en bedreigingen van de voorstellen. Deze zijn in een verslag opgenomen. Ambtelijk zijn de volgende conclusies getrokken (en voorgelegd aan de raad in de volgende stap).
- Het informatieverwerkingsproces, en de doorwerking van de participatie daarbinnen, moet expliciet besproken worden (vandaar dit hoofdstuk).
- Een deel van de deelnemers lijkt de opgave voor energie, die in de startnotitie staat, niet te begrijpen en/of niet te accepteren.
- De inhoudelijke lijnen worden gedragen (met inachtneming van voorgaande 2 punten), er zijn voorstellen voor verbetering en uitwerking ingebracht.
Daarop is de presentatie aangepast: er is een overzicht toegevoegd van de belangrijkste participatiestappen en de resultaten daarvan.
Verhaallijnen stap 6: bespreking met raadsleden
In twee avonden zijn de verhaallijnen en verder uitgewerkte energievoorstellen met raadsleden van de gemeente besproken. Dit waren openbare en oriënterende bijeenkomsten.
Op avond 1 is de vernieuwde presentatie gepresenteerd en besproken, exclusief het onderwerp energie. De raadsleden herkenden de resultaten (veel raadsleden zijn bij de participatiemomenten aanwezig geweest). Er zijn inhoudelijke punten ingebracht, meestal met het doel de verhaallijnen te verbeteren.
Op avond 2 zijn modellen voor zon en onderzoekslocaties voor wind vergeleken. De vergelijking vond plaats op basis van de criteria die uit de analyse van de gebiedsconferentie is gekomen. Conclusie van de raadsleden is dat de gebruikte methodiek goed lijkt te zijn, maar dat het te vroeg is voor een echte afweging van criteria.
Met deze sessie is de fase van de verhaallijnen afgerond en wordt de stap naar een document gemaakt.
Naar de presentatie verhaallijnen
Naar de presentatie energie
Hoofdlijnennotitie
Het bureau heeft de presentatie van de verhaallijnen uitgeschreven in deze hoofdlijnennotitie. Na ambtelijke bespreking en behandeling in het college is de hooflijnennotitie aangepast en deze versie ligt nu voor u.
Vervolgstappen, korte vooruitblik.
Tweede internetconsultatie
In deze tweede internetconsultatie wordt nieuwe informatie verzameld.
Tweede gebiedsconferentie
Deze nieuwe informatie wordt verwerkt in de tweede gebiedsconferentie. Hier wordt opnieuw informatie verzameld en daarmee wordt het huidige resultaat verfijnd. U kunt zich daarop voorbereiden door, kort voor de conferentie, de inbreng op de site door te lezen.
In de tweede gebiedsconferentie zijn er twee rondes en per ronde nemen we een uur om met elkaar door te praten over de onderwerpen. Tijdens deze gesprekken wordt de informatie van de internetconsultatie en nieuwe inbreng verwerkt.
Conceptvisie
Na de tweede gebiedsconferentie wordt een concept-visie opgesteld. Uiteraard worden daar de opbrengsten van de conferentie en tweede internetconsultatie in verwerkt. Het bureau leest ook de verslagen uit de eerdere stappen door en maakt een lijst van zaken die nog niet verwerkt zijn. Het gaat daarbij om: de lijst van de gebiedsworkshops, de verslagen van de gebiedsconferentie, de opbrengsten van de eerste internetconsultatie en de verslagen van de raadsbespreking.
Vorig artikelVolgend artikel